- CYATHUS
- I.CYATHUSAetoliae fluvius. Cael, Rhodig. l. 28. c. 2.II.CYATHUSGraece, κύαθος, a κύειν, quod est fundere, quasi χύαθος, an a κύειν, quod antiquis κυάθειν, unde et κύαμος, uti vult Salmasius ad Solinum, p. 981. an a κἑυθειν, i. e. occultare, genus mensurae fuit, continens cochlearia quatuor, sextarii partem duodecimam, apud Atticos sescunciam. Suidas duas ei uncias tribuit. Unde ad poculi genus significandum translata vox. Martialis, l. 1. Epigr. 72.Naevia sex cyathis, septem Iustina bibatur,Quinque Lycas, Lyde quatuer, Ida tribus.Nempe prisci moris fuit, in compotationibus, in honorem adsentis amscae, amici vel Imperatoris, tot Cyathos, quot in eorum nomine essentliterae, haurite; quod vel aperte prositebantur, vel sodalibus ariolandum relinquebant. Itaque vel totidem poscebant Cyathos, vel poculum, quod tot cyathos caperet. Et quidem poculum 6. cyathorum Semis, septem Septunx, quatuor Triens, dicebatur. Apud eundem poculi 8. cyathorum fit mentio nomine Bessis, l. 11. Epigr. 37. v. 6. etc. Idem quadrantem duplicem vocar poculum sex cyathorum, l. 9. Epigr. 95. v. 2.Quadrantem duplica de seniore cado.Nunc mihi, dic, quis erit, cui te, Calocisse, DeorumSex iubeo cyathos fundere?Inde ad Cyathos, nomen officii; apud Sueton. In Caes. c. 49. quod ad Cyathum vocat Horat. l. 1. Carmin. Od. 29. v. 7.Puer quis ex aula capillisAd cyathum statuetur unctis; etc.Vide infra, ubi de Pocillatore. Sed et Cyathus, divinationibus adhibitus, quod genus Κυλικομαντεία dictum: cuiusmodi divinandi mediô Hilarionem Monachum, Italico cuidam, qui in ludicro Circensi a contraria factione, non equorum virtute, sed Magicis artibus, victus erat, opem tulisse, legimus in Graecorum Martyrologiis, vide infra ubi de Speculo in Divinatione. Non dissimile Cyatho simpulum fuit, vas in Sacris olim usurpatum, de quo vide suô locô.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.